Finansowanie nieruchomości

Gdy chcemy zakupić mieszkanie na własność, mamy kilka możliwości zdobycia funduszy na ten cel – choć oczywiście niektóre z tych opcji są dostępne dla nielicznych. Poniżej omawiamy je pokrótce.

Środki własne

Osoby, które posiadają lub mogą zdobyć własne środki na zakup nieruchomości, są w najkorzystniejszej sytuacji. Nie muszą się zadłużać na wiele lat i nie ponoszą ryzyka, które się z tym wiąże. Najlepiej byłoby otrzymać mieszkanie w spadku lub jako darowiznę, ewentualnie mieć inny majątek, który można spieniężyć i przeznaczyć środki na cel mieszkaniowy – ale niewielu ma to szczęście.

Osoby o wysokich dochodach mogą wziąć pod uwagę oszczędzanie – np. na lokacie. Jednak dla przeciętnego Polaka kupno mieszkania za gotówkę jest kompletnie poza zasięgiem. Portal Bankier.pl podaje, że należałoby na ten cel odłożyć aż 107 średnich miesięcznych pensji. Trzeba by więc oszczędzać przez 9 lat przy założeniu, że wszystkie dochody byłyby przeznaczone tylko na ten cel – a co z innymi wydatkami? Nie mówiąc o tym, że pojęcie „średniej pensji” jest zawyżone przez wysokie dochody niewielkiej grupy osób, więc należałoby brać pod uwagę raczej dominantę, która wynosi ok. 1800 zł netto. Oczywiście poszczególne regiony kraju różnią się pod względem zarówno cen mieszkań, jak i przeciętnych zarobków. Najkorzystniej wypadają województwa lubuskie, łódzkie i śląskie – ze względu na korzystny stosunek średniego wynagrodzenia do ceny metra kwadratowego mieszkania.

Pomocą w oszczędzaniu mają być Indywidualne Konta Mieszkaniowe – jedno z założeń Narodowego Programu Mieszkaniowego. Będą to konta w bankach i spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, gdzie gromadzone będą środki na zakup, budowę bądź remont nieruchomości mieszkaniowej. Środki te mają być zwolnione z podatku dochodowego, a regularne oszczędzanie ma być nagradzane premią.

Środki obce

Środki obce to te, które zdobywamy z zewnątrz – od osób bądź instytucji, z reguły jako zobowiązanie, które trzeba spłacić.

Najpopularniejszą formą jest tutaj kredyt hipoteczny. Jest to spore obciążenie dla budżetu, ale często nie ma innej możliwości. Ostatnio kredyty hipoteczne stają się coraz mniej dostępne ze względu na zaostrzenie wymagań dotyczących zdolności kredytowej, skrócenie okresu kredytowania oraz podwyższenie wymaganego wkładu własnego. Ten ostatni warunek można do pewnego stopnia obejść poprzez dodatkowe ubezpieczenie bądź zabezpieczenie. Można także ubiegać się o dofinansowanie wkładu własnego w ramach programu „Mieszkanie dla Młodych” - o ile oczywiście spełniamy kryteria (wiek do 35. roku życia i zakup pierwszego mieszkania na rynku pierwotnym).

Osoby, które nie mają wymaganej zdolności kredytowej, a zarazem nie kwalifikują się do otrzymania mieszkania komunalnego, mogą się ubiegać o mieszkania w systemach, które oferują najem z możliwością dojścia do własności. Takie mieszkania powstały już w Poznaniu w ramach programu realizowanego przez PTBS. Najemcy zobowiązali się do wpłaty 50% partycypacji, a pozostałą kwotę będą spłacać w czynszu. Na podobnej zasadzie ma działać program Mieszkanie Plus. Ma on dawać możliwość długoterminowego wynajmu mieszkań, w ramach którego będzie można się zdecydować na wyższy czynsz i stopniowo spłacać mieszkanie, aż staniemy się jego właścicielami.